Wczesna interwencja w ARDS – nowe perspektywy leczenia

Czym jest ARDS i jakie wyzwania stawia?

Zespół ostrej niewydolności oddechowej (ARDS) pozostaje istotnym wyzwaniem klinicznym, mimo postępów w diagnostyce i leczeniu. Charakteryzuje się nasiloną odpowiedzią zapalną w tkance płucnej, degradacją bariery śródbłonkowej i nabłonkowej płuc, zwiększoną przepuszczalnością pęcherzykowo-włośniczkową dla białek, akumulacją komórek zapalnych i płytek krwi, koagulopatią mikronaczyniową, obrzękiem płuc niekardiogennym, ciężką hipoksemią oraz ostrą niewydolnością oddechową.

Diagnoza ARDS opiera się na kryteriach berlińskich z 2012 roku, uwzględniających obraz kliniczny, analizę gazometryczną krwi tętniczej, badania obrazowe klatki piersiowej ukazujące obustronne zacienienia płucne oraz znaczące zmniejszenie utlenowania. Wczesna identyfikacja pacjentów zagrożonych rozwojem ARDS jest kluczowa – w tym celu stosuje się m.in. skalę LIPS (Lung Injury Prediction Study), gdzie wynik ≥4 wskazuje na wysokie ryzyko. Wartość saturacji mierzona pulsoksymetrem (SpO2) podzielona przez FiO2 (S/F) stanowi wiarygodny wskaźnik rozwoju ARDS, mogący zastąpić stosunek PaO2/FiO2 wymagający gazometrii tętniczej.

Śmiertelność w ARDS najczęściej wynika z opornej hipoksemii, sepsy, niewydolności wielonarządowej i niewydolności oddechowej. Osoby, które przeżyły ARDS, są bardzo podatne na osłabienie mięśni, ograniczenia funkcjonalne, pogorszenie funkcji poznawczych i depresję. Niemniej jednak większość osób odzyskuje normalną lub prawie normalną funkcję płuc. ARDS jest nadal niedostatecznie rozpoznawany, szczególnie w krajach o niskich dochodach z ograniczonymi zasobami do obrazowania klatki piersiowej i pomiaru gazometrii, oraz niedostatecznie leczony przy użyciu praktyk chroniących płuca.

Czy standardowe podejścia leczenia ARDS wystarczają?

Leczenie ARDS pozostaje głównie wspomagające i ma na celu ograniczenie uszkodzenia płuc poprzez właściwe postępowanie z podstawowymi przyczynami. Obejmuje protekcyjną wentylację mechaniczną, stosowanie pozycji na brzuchu, zapobieganie i leczenie odrespiratorowego zapalenia płuc, racjonalną strategię płynoterapii, suplementację tlenu, profilaktykę owrzodzeń stresowych, stosowanie antykoagulantów, środków zwiotczających, sedacji i analgezji, wsparcia żywieniowego, antybiotyków w przypadku sepsy oraz ograniczenie podawania produktów krwiopochodnych. Nowatorskie strategie leczenia ARDS obejmują terapię medycyną naturalną, terapię opartą na cytokinach, terapię komórkową i nanomedycynę. Mimo to, żadna z dostępnych strategii nie odwraca procesów patofizjologicznych ARDS.

Wiele terapii farmakologicznych stosowanych w leczeniu ARDS nie poprawiło przeżywalności. Chociaż ustalono wyraźne korzyści z wentylacji i zarządzania płynami w ARDS, dekady randomizowanych kontrolowanych badań klinicznych farmakoterapii w ARDS wykazały sprzeczne wyniki w ocenie leków ukierunkowanych na stan zapalny, uszkodzenie nabłonka i śródbłonka oraz koagulopatię. Nieskuteczne okazały się inhibitory elastazy neutrofilowej, statyny, dożylny interferon-1a, leczenie surfaktantem, antykoagulanty, aspiryna, ketokonazol, lizofylina, antyoksydanty oraz suplementacja witaminy D3 u pacjentów z jej niedoborem.

Zaburzenia oczyszczania płynu z pęcherzyków płucnych u pacjentów z ARDS wiązały się z wyższą śmiertelnością. Agoniści receptorów β2, takie jak salbutamol, stosowane w leczeniu pacjentów z ARDS, oprócz działania rozszerzającego oskrzela, poprawiały klirens płynu pęcherzykowego, zachowywały stabilność naczyń płucnych i zmniejszały pozanaczyniową wodę w płucach, nawet u osób, które nie miały żadnych uszkodzeń nabłonka pęcherzyków płucnych przed wystąpieniem ARDS. Podawanie agonistów β2 drogą wziewną u pacjentów przyjętych na ezofagektomię zmniejszyło zapalenie płuc i inne powikłania pooperacyjne, ale nie zapobiegło ARDS. Ponadto ich stosowanie wiązało się z brakiem skuteczności lub wręcz szkodliwością. Dlatego opracowanie nowych, skutecznych terapii ARDS nadal stanowi wyzwanie.

Kortykosteroidy mogą poprawiać utlenowanie i łagodzić histologiczne uszkodzenia w różnych urazach płuc prowadzących do ARDS. Korzyść ta była szczególnie widoczna u pacjentów z zapaleniem płuc, gdzie stosowanie steroidów systemowych zmniejszało niepowodzenie leczenia. Kortykosteroidy w długotrwałych niskich dawkach, takie jak metyloprednizolon lub deksametazon, są stosowane w zarządzaniu stanem zapalnym, przyspieszaniu ustępowania ARDS i poprawie wyników klinicznych, choć ich stosowanie pozostaje kontrowersyjne.

Działania niepożądane kortykosteroidów obejmują immunosupresję, neuropatię lub miopatię związaną z krytyczną chorobą oraz działania niepożądane związane z opóźnionym podaniem. Jeśli kortykosteroid ma być stosowany, należy go rozpocząć przed 14 dniem od diagnozy ARDS. Biorąc pod uwagę, że leki dożylne mogą powodować ogólnoustrojowe działania niepożądane, uwaga skierowała się ku zwiększeniu skuteczności miejscowej poprzez dostarczanie leków bezpośrednio do drzewa oddechowego i nabłonka pęcherzyków płucnych przy jednoczesnym zmniejszeniu toksyczności ogólnoustrojowej poprzez nebulizację. Udział stanu zapalnego w ARDS doprowadził do wykorzystania wziewnych kortykosteroidów do jego leczenia i zapobiegania.

Czy wziewne kortykosteroidy i antimuskariniki mogą zmieniać przebieg ARDS?

Budezonid, kortykosteroid wziewny, wywiera silne działanie przeciwzapalne w drogach oddechowych poprzez wiązanie się z receptorami glikokortykoidowymi. Hamuje produkcję i uwalnianie cytokin, prostaglandyn i innych mediatorów zapalnych, zmniejszając stan zapalny dróg oddechowych. Poprzez te mechanizmy budezonid zwiększa przepływ powietrza, zmniejsza nadreaktywność dróg oddechowych i poprawia utlenowanie. Podawanie wziewnego budezonidu przed wentylacją płuc poprawiło profile cytokin i podatność płuc. Możliwe działania zapobiegawcze wziewnych kortykosteroidów i agonistów β2 sugerowano w badaniach na zwierzętach lub przed hospitalizacją.

Bromek ipratropium jest krótko działającym lekiem przeciwmuskarynowym o podobnym powinowactwie do podtypów receptorów M1, M2 i M3. Łagodzi skurcz oskrzeli poprzez blokowanie receptorów muskarynowych w mięśniach gładkich oskrzeli, zapobiegając skurczowi wywołanemu przez acetylocholinę. Jest wybiórczo dystrybuowany w płucach, słabo wchłaniany przez organizm przy podaniu doustnym i ma mniej ogólnoustrojowych działań niepożądanych przy podaniu wziewnym. Jest powszechnie podawany przez nebulizację u pacjentów wentylowanych mechanicznie. Może zmniejszać wydzielanie plwociny, poprawiać czynność płuc u pacjentów z POChP, hamować infiltrację neutrofilów i zmniejszać obrzęk płuc. Bromek ipratropium wymaga 3-4 podań dziennie. Ocena skuteczności terapii rozszerzającej oskrzela powinna opierać się na kilku obserwacjach.

Zgłaszane działania niepożądane antagonistów muskarynowych obejmują suchość w ustach, zatrzymanie moczu, zaburzenia smaku, niewyraźne widzenie, zaparcia i, rzadko, tachykardię. Są przeciwwskazane u osób z przerostem prostaty, jaskrą z wąskim kątem przesączania, niedrożnością szyi pęcherza moczowego, pacjentów z wysokim ryzykiem sercowo-naczyniowym oraz osób z poważnymi zaburzeniami rytmu serca, zawałem mięśnia sercowego w ciągu ostatnich 6 miesięcy i klirensem kreatyniny mniejszym niż 50 ml/min dla leków przeciwcholinergicznych wydalanych przez nerki. Badania na zwierzętach i badania in vitro udokumentowały, że leki przeciwmuskarynowe mogą mieć działanie przeciwzapalne i przeciw przebudowie poprzez działanie na receptory M3. Kiedy stosowano je u przedwcześnie urodzonych cieląt z zespołem niewydolności oddechowej, nebulizowana mieszanina formoterolu, bromku ipratropium, furosemidu i propionianu flutykazonu poprawiła ich czynność płuc.

Jak wczesna interwencja wpływa na parametry oddechowe i rozwój ARDS?

Po przyjęciu do szpitala ARDS rozwija się po około dwóch dniach u podatnych osób. Obecnie następuje fundamentalne przesunięcie w kierunku zapobiegania ARDS i wczesnego leczenia pacjentów z grupy ryzyka poprzez ukierunkowanie na naprawę bariery nabłonkowej i śródbłonkowej, usuwanie obrzęku, działanie przeciwzapalne i zmniejszanie stresu oksydacyjnego. Według naszej wiedzy, opublikowane badania nie testowały ochronnego działania stosowania wziewnych kortykosteroidów i bromku ipratropium u osób z wysokim ryzykiem rozwoju ARDS. Ponieważ repurposing leków i stosowanie leków rozszerzających oskrzela może pomóc w zapobieganiu i wczesnym leczeniu ARDS, to badanie miało na celu przetestowanie potencjalnych korzyści z ich podawania osobom z wysokim ryzykiem rozwoju ARDS (wynik LIPS wyższy lub równy 4), dodanych do standardowej opieki, w kontekście wpływu na saturację tlenową, występowanie ARDS, potrzebę wentylacji mechanicznej, długość pobytu w szpitalu i wskaźniki śmiertelności.

W badaniu uczestniczyło 119 pacjentów, którzy zostali losowo przydzieleni do grupy otrzymującej budezonid/bromek ipratropium (n=63) lub placebo (n=56). Nie odnotowano żadnych rezygnacji, a wszyscy uczestnicy ukończyli protokół badania. Średni wiek był podobny w obu grupach (około 65 lat). Zaobserwowano istotne różnice w rozkładzie płci – grupa testowa miała wyższy odsetek kobiet (74,6%) w porównaniu z grupą kontrolną (46,4%). Udar krwotoczny był częstszy w grupie kontrolnej (12,5%) w porównaniu z grupą testową (1,6%). Grupa testowa miała znacząco wyższą częstość występowania zapalenia płuc (65,1% vs 25,0%) i aspiracji (57,1% vs 21,4%). Inne godne uwagi różnice obejmowały wyższe przypadki hiperkaliemii i hipoglikemii w grupie testowej, chociaż nie osiągnęły one istotności statystycznej. Grupa testowa miała również wyższą częstość występowania aspiracji jako czynnika ryzyka i niższą częstość występowania choroby niedokrwiennej serca jako choroby współistniejącej. Średnia długość pobytu w szpitalu nie różniła się istotnie między obiema grupami.

Od 1 do 4 dnia nie zaobserwowano istotnych różnic w stosunku S/F między grupami. Jednak w 5 dniu grupa leczona wykazała znacząco wyższy stosunek S/F (401±186,29) niż grupa kontrolna (316±169,66). Całkowita procentowa zmiana stosunku S/F w ciągu pięciu dni była znacząco większa w grupie interwencyjnej (23%) w porównaniu z grupą placebo (-11%). Nie wykryto istotnej różnicy w nasileniu niewydolności narządów między grupami testową i kontrolną w okresie badania. Obie grupy miały medianę wyniku SOFA wynoszącą 2, wskazującą na podobne poziomy dysfunkcji narządów w mierzonym punkcie czasowym.

W przypadku normalnej gazometrii krwi tętniczej (ABG), grupa testowa wykazała znaczne wahania od 33,9% w dniu 1 do 7,9% w dniu 2, a następnie powrót do 31,7% do dnia 5, podczas gdy grupa kontrolna miała bardziej stabilne odczyty z maksimum 51,8% w dniu 4. Istotną różnicę w odsetku normalnej ABG między grupami leczonych i kontrolnych stwierdzono (7,9% versus 28,6%) w dniu 2. Kwasica oddechowa była wyższa w grupie testowej w większości dni, osiągając szczyt 38,1% w dniu 2, ale ogólnie nie wykazała istotnych różnic. Kwasica metaboliczna była względnie stabilna w obu grupach bez znacznych wahań. Zasadowica oddechowa wykazała znaczny spadek w grupie testowej z 28,6% w dniach 1 i 2 do 6,3% w dniu 4, podczas gdy grupa kontrolna pozostała wyższa w dniu 3. Przypadki zasadowicy metabolicznej były minimalne i nie różniły się istotnie między obiema grupami.

Istotne różnice w medianie HCO3 między grupami testową i kontrolną odnotowano w dniu 2 i dniu 3. Poziomy dwutlenku węgla (CO2) w grupie testowej wzrosły od dnia 1 do dnia 5, podczas gdy poziomy w grupie kontrolnej wahały się mniej konsekwentnie, z zauważalną różnicą w dniu 2. Wartości pH pozostały stabilne w obu grupach, nie wykazując istotnych różnic w całym okresie badania. Poziomy mocznika w grupie testowej wzrosły od dnia 1 do dnia 2, a następnie spadły do dnia 5. Grupa kontrolna wykazała podobny wzorzec, z obserwowanymi istotnymi zmianami. Poziomy kreatyniny pozostały stabilne w obu grupach, bez zaobserwowanych istotnych różnic. Saturacja tlenem wykazała niewielkie wahania bez istotnych różnic. Temperatura pozostała stabilna w obu grupach. Częstość akcji serca wykazała istotne różnice, szczególnie w dniach 1, 2 i 3. Częstość oddechów nie wykazała istotnych różnic między grupami. Poziomy WBC istotnie różniły się w dniu 1, a ogólne różnice były istotne. Poziomy hemoglobiny były stabilne bez istotnych różnic. Liczba płytek krwi była podobna w obu grupach. Poziomy sodu nie wykazały istotnych wahań między obiema grupami. Poziomy potasu również były podobne. Poziomy ALT istotnie różniły się w dniu 1 i dniu 3. Poziomy AST wykazały istotne różnice w dniu 2 i dniu 5. Poziomy glukozy istotnie różniły się w dniu 5. Podczas interwencji nie wystąpiły żadne działania niepożądane związane z lekiem.

Czy interwencja przekłada się na korzyści kliniczne u pacjentów?

Rozwój ARDS był znacząco niższy w grupie testowej (9,5%) w porównaniu z grupą kontrolną (46,4%). Dodatkowo, potrzeba wentylacji była znacząco niższa w grupie testowej (9,5%) w porównaniu z grupą kontrolną (35,7%). Wskaźniki śmiertelności nie różniły się istotnie między grupami w ciągu 28 dni obserwacji. W dniu 7 grupa testowa odnotowała wskaźnik śmiertelności 4,8% (3 z 63), w porównaniu z 7,1% (4 z 56) w grupie kontrolnej. Do dnia 14 wskaźniki śmiertelności pozostały takie same dla obu grup. Do dnia 28 nie zgłoszono dalszych zgonów w żadnej z grup.

Analiza regresji liniowej wykazała, że rodzaj interwencji był istotnym predyktorem procentowej zmiany stosunku S/F zarówno w analizie jednowymiarowej, jak i wielowymiarowej. Ponadto, wynik SOFA i ABG w dniu 3 zostały zidentyfikowane jako istotne czynniki wpływające na procentową zmianę stosunku S/F w analizie wielowymiarowej. Aspiracja przy przyjęciu była istotna w analizie jednowymiarowej, ale nie w modelu wielowymiarowym.

Analiza regresji logistycznej wykazała, że grupa leczona w porównaniu z grupą kontrolną była związana ze zmniejszonym ryzykiem rozwoju ARDS (B = -2,801, OR = 0,061), podczas gdy inne parametry, w tym wiek, płeć, wstrząs septyczny, zapalenie płuc, aspiracja, wstrząs, udar, wcześniejsza hospitalizacja w ciągu ostatnich 90 dni, wynik LIPS i wartości gazometrii tętniczej (ABG) w ciągu pięciu dni nie wykazały istotności statystycznej. Inny model regresji logistycznej przeprowadzono w celu zbadania związku między potrzebą wentylacji mechanicznej a czynnikami potencjalnie przyczyniającymi się do niej. Grupa leczona była jedynym czynnikiem istotnie związanym ze zmniejszoną potrzebą wentylacji mechanicznej (B = -1,960, OR = 0,141).

Przeprowadzono analizę regresji wielopoziomowej w celu zbadania wpływu grupy leczonej na stosunek S/F, kontrolując czas, obrzęk płuc, zapalenie płuc i ich interakcje. Wyniki wskazywały na istotny wpływ grupy leczonej na stosunek S/F. Dodatkowo, wystąpiły istotne interakcje między grupą leczoną a zarówno obrzękiem płuc, jak i zapaleniem płuc, sugerując, że efekt leczenia różnił się w zależności od obecności tych stanów. Po stratyfikacji według statusu obrzęku płuc, efekt leczenia pozostał istotny u pacjentów bez obrzęku płuc, ale nie był istotny u osób z obrzękiem płuc. Odwrotnie, w analizie stratyfikowanej według zapalenia płuc, efekt leczenia pozostał istotny zarówno u pacjentów z zapaleniem płuc, jak i u pacjentów bez zapalenia płuc.

Ponadto zaobserwowano istotną interakcję między czasem a grupą leczoną, wskazującą, że efekt leczenia różnił się w czasie. Jednak sam czas nie był istotnym predyktorem stosunku S/F. Wariancje powtarzanych pomiarów wzrosły w czasie, z wyższą zmiennością w późniejszych punktach czasowych.

Jakie perspektywy otwierają nowe strategie leczenia ARDS?

Grupa testowa miała niższe wymagania dotyczące wentylacji mechanicznej. Wentylacja mechaniczna jest niezbędna do leczenia osób z ARDS. Jednak nie było istotnej różnicy między obiema grupami w odniesieniu do długości pobytu w szpitalu lub wskaźników śmiertelności. Wcześniejszy systematyczny przegląd dotyczący stosowania steroidów w ARDS wykazał, że zmniejszyły one konieczność stosowania wentylacji mechanicznej w ARDS. Jednak nie były w stanie zmniejszyć wskaźników zgonów ani poprawić wyników klinicznych. Z drugiej strony, leczenie kortykosteroidami zmniejszyło potrzebę wentylacji mechanicznej, zwiększyło liczbę dni wolnych od ICU i zmniejszyło ryzyko śmiertelności bez zwiększania ryzyka zakażenia szpitalnego, według wcześniejszej metaanalizy.

Leczeni pacjenci w obecnym badaniu mieli mniejsze wskaźniki rozwoju ARDS. Dwa wcześniejsze badania wykazały, że stosowanie wziewnych kortykosteroidów i/lub agonistów β2 przed hospitalizacją może chronić przed progresją do ARDS, szczególnie u osób z zapaleniem płuc. Podawanie wziewnych kortykosteroidów w leczeniu uszkodzenia płuc, albo samodzielnie, albo w połączeniu z N-acetylocysteiną lub agonistami β2 w modelach zwierzęcych, wykazało naprawę uszkodzeń histologicznych i poprawę hipoksji. Ponadto ogólnoustrojowe podawanie kortykosteroidów poprawiło wyniki leczenia u pacjentów z ARDS z zapaleniem płuc.

Wyniki analizy regresji wielopoziomowej podkreślają istotny wpływ grupy leczonej na stosunek S/F, sugerując korzystny wpływ interwencji. Jednak zaobserwowane interakcje między leczeniem a zarówno obrzękiem płuc, jak i zapaleniem płuc wskazują, że skuteczność leczenia różni się w zależności od tych stanów. Co godne uwagi, w analizie stratyfikowanej według obrzęku płuc, efekt leczenia pozostał istotny u pacjentów bez obrzęku płuc, ale nie był istotny u osób z obrzękiem płuc. To odkrycie sugeruje, że obrzęk płuc może osłabiać odpowiedź na leczenie, prawdopodobnie z powodu akumulacji płynu upośledzającej podatność płuc i wymianę gazową. W przeciwieństwie do tego, w analizie stratyfikowanej według zapalenia płuc, efekt leczenia pozostał istotny zarówno u pacjentów z zapaleniem płuc, jak i u pacjentów bez zapalenia płuc, choć z nieco niższym poziomem istotności w tej ostatniej grupie. Sugeruje to, że interwencja utrzymuje skuteczność, niezależnie od statusu zapalenia płuc, choć różnica w sile statystycznej może wskazywać na różne stopnie odpowiedzi.

Zaobserwowana interakcja między czasem a grupą leczoną dodatkowo podkreśla, że efekty leczenia ewoluowały. Może to odzwierciedlać dynamiczne zmiany fizjologiczne podczas zdrowienia lub progresji choroby, podkreślając potrzebę ciągłego monitorowania. Jednak sam czas nie był istotnym predyktorem stosunku S/F, sugerując, że efekty leczenia nie są wyłącznie napędzane przez upływ czasu, ale raczej przez samą interwencję i czynniki specyficzne dla pacjenta. Rosnąca zmienność w powtarzanych pomiarach sugeruje heterogeniczne odpowiedzi pacjentów, prawdopodobnie pod wpływem progresji choroby i indywidualnych cech, takich jak płeć, aspiracja, wstrząs, choroba niedokrwienna serca, LIPS i wynik SOFA. Ogólnie, te ustalenia podkreślają znaczenie uwzględnienia indywidualnych cech pacjenta, szczególnie statusu obrzęku płuc, przy ocenie skuteczności leczenia. Przyszłe badania są uzasadnione, aby dalej badać podstawowe mechanizmy napędzające te wariacje i identyfikować strategie optymalizacji skuteczności leczenia w różnych podgrupach pacjentów.

To badanie kliniczne jest pierwszym, które donosi o skuteczności i bezpieczeństwie podawania wziewnego budezonidu i ipratropium u osób ze zwiększonym ryzykiem rozwoju ARDS. Ponadto ich przystępność cenowa i szeroka dostępność czynią je potencjalnymi terapiami do zapobiegania i leczenia ARDS. Co więcej, rekrutacja osób z wysokim ryzykiem ARDS na oddziale ratunkowym była wykonalna, zgodnie z wcześniejszym badaniem. Jednak nasze badanie ma pewne ograniczenia. Po pierwsze, istniały pewne nierównowagi między grupami na początku badania, podobnie jak w poprzednim badaniu, co może wpływać na interpretację wyników tego badania. Po drugie, stosunek S/F jest podatny na wahania pomiarów z powodu czynników takich jak niedokładności pulsoksymetrii i czas oceny. Dodatkowo, zmienne zakłócające, takie jak różnice w zarządzaniu klinicznym, mogły wpłynąć zarówno na zmiany stosunku S/F, jak i na późniejszą decyzję o rozpoczęciu wentylacji mechanicznej. Ponadto, heterogeniczność populacji pacjentów może ograniczać możliwość uogólnienia naszych ustaleń. Jednak modele regresji kontrolowały potencjalne czynniki zakłócające, wzmacniając ważność efektów leczenia. Po drugie, możliwość uogólnienia naszych wyników może być ograniczona przez stosunkowo małą wielkość próby. Jednak nasza wielkość próby była znacznie wyższa niż w podobnym badaniu. Po trzecie, nie mierzono biomarkerów stanu zapalnego lub uszkodzenia płuc, co mogłoby dostarczyć dodatkowych mechanistycznych wglądów w efekty interwencji. Przyszłe badania obejmujące biomarkery zapalne mogłyby pomóc w dalszym wyjaśnieniu biologicznego wpływu leczenia. Wreszcie, nasze badanie nie obejmowało długoterminowych danych follow-up, które mogłyby dostarczyć wglądu w trwałe korzyści i potencjalne ryzyko długotrwałego stosowania wziewnych kortykosteroidów. Przyszłe badania ze znormalizowanymi protokołami pomiarowymi, starannie kontrolowaną interwencją, rozszerzonym follow-up i zróżnicowanymi populacjami pacjentów są uzasadnione, aby ocenić długoterminowe wyniki i zoptymalizować strategie leczenia. Przyszłe badania powinny zbadać, w jaki sposób czynniki takie jak sepsa, aspiracja i obrzęk płuc wpływają na odpowiedź na leczenie.

Podsumowanie

Badanie kliniczne wykazało, że wczesne zastosowanie wziewnego budezonidu i bromku ipratropium u pacjentów z wysokim ryzykiem rozwoju zespołu ostrej niewydolności oddechowej (ARDS) może przynieść znaczące korzyści kliniczne. W grupie otrzymującej leczenie zaobserwowano istotnie niższy odsetek rozwoju ARDS (9,5%) w porównaniu z grupą kontrolną (46,4%). Również potrzeba wentylacji mechanicznej była znacząco niższa w grupie leczonej (9,5%) niż w grupie kontrolnej (35,7%). Po 5 dniach terapii grupa leczona wykazała lepsze parametry utlenowania krwi, z 23% poprawą stosunku saturacji do frakcji wdychanego tlenu (S/F), podczas gdy w grupie kontrolnej odnotowano 11% pogorszenie tego parametru. Mimo tych pozytywnych wyników, nie zaobserwowano istotnych różnic w długości pobytu w szpitalu ani wskaźnikach śmiertelności między grupami. Skuteczność leczenia była szczególnie widoczna u pacjentów bez obrzęku płuc, natomiast jego obecność mogła osłabiać odpowiedź na terapię. Wyniki sugerują, że wczesna interwencja z zastosowaniem wziewnych kortykosteroidów i leków przeciwmuskarynowych może być obiecującą strategią w zapobieganiu rozwojowi ARDS u pacjentów wysokiego ryzyka.

Bibliografia

Moustafa Hebatallah Ahmed Mohamed, Elbery Faten H., Al Meslamani Ahmad Z., Okda Sherouk M., Alsfouk Bshra A. and Kassem Amira B.. Evaluating the Use of Inhaled Budesonide and Ipratropium Bromide Combination in Patients at High Risk of Acute Respiratory Distress Syndrome Development: A Randomized Controlled Trial. Pharmaceuticals 2025, 18(3), 788-800. DOI: https://doi.org/10.3390/ph18030412.